Emperatòri
Imperatoria ostruthium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Bijoun, Aregrot.
Noms en français : Impératoire, Benjoin.
Descripcioun :L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en gràndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).
Usanço :La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Fourèst fresco
- Ribiero
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753
(= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )
Poumié-bouissaren
Malus sylvestris
Rosaceae
Àutri noum : Poumié-fèr, Poumastre.
Noms en français : Pommier sauvage, Boquettier.
Descripcioun :Lou poumié-bouissaren es un aubre à port redoun que trachis dins li bos fres. Se recounèis à si petalo blanco tenchado de roso dessouto, sis antèro jaunasso, si fueio fino, larjo e dentado (emé 3 à 7 paréu de nèrvi - 7 à 15 pèr li perié) à sa rusclo mai lisco e subretout à si poumo sènso granelage peirous.
Usanço :Sèr souvèn pèr èstre ensarta emé de poumié doumesti. Li poumo bouissarenco podon èstre acampado pèr la counfituro e la jalarèio ; li flour soun manjadisso (dins l'ensalado) e bono contro lou tussi. Li pèu di poumo e li fueio soun diuretico, tounico e bono contro lou mau d'os.
Port : Aubre
Taio : 3 à 15 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Malus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Bos fres
- Baragno
- Bartas
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Malus sylvestris Mill., 1768